Hồi cấp 1, cậu chạy giỡn tông phải làm tôi bị thương, làm vỡ chiếc vòng cẩm thạch mẹ cho. Nhưng khi cậu đền thì tôi không nhận. Cậu và tôi cùng là Liên đội phó Đội thiếu niên tiền phong. Dù có ghét nhau đến mấy thì khi vào sinh hoạt đội cả hai cũng đều đồng lòng và là trợ thủ đắc lực của Liên đội trưởng. Vào đội trống, cả hai cùng đánh trống con, không muốn đứng gần nhưng thầy Tổng phụ trách xếp đội hình cuối cùng cũng phải đứng cạnh nhau. Cậu và tôi, chúng ta cùng thuộc đội nghi thức mẫu, đã đi giao lưu và cả thi đấu ở các trường bạn, từ vòng huyện lên vòng tỉnh, đi đến đâu cũng một tinh thần thi đấu hết mình. Khi chuẩn bị thi học sinh giỏi vòng tỉnh, chúng ta phải chuyển xuống huyện để vừa học vừa ôn thi, cậu thấy tôi ngơ ngác không thể băng qua đường thì đã xung phong dắt tôi chậm rãi sang đường. Lớp 5, cái thời mà mỗi khi thầy cô bận việc đột xuất, không có giáo viên dạy thay, học sinh tự tách lớp sang học nhờ các lớp kế bên, mỗi lần như thế cậu đều đi ngang lớp tôi nhưng không ghé vào, cậu hay nói với bạn của cậu rằng lớp tôi đông, cậu không thích bon chen. Tôi cũng vậy, mỗi lần đến lượt lớp tôi chịu cảnh học nhờ, tôi lại sang lớp cậu, cũng đơn giản chỉ vì lớp cậu ít người và tôi thì cũng không thích bon chen. Thời ấy, trường xã nơi chúng tôi học luôn có đội cờ đỏ, tay quấn mảnh khăn đỏ, đi bộ phía ngoài để giúp các em nhỏ xin đường khi tan học về và nhắc nhở các em đi sát lề, không đùa giỡn. Cậu và tôi, chia nhau hai đoạn đường, tôi phía trước, cách cậu tầm vài chục mét, cứ thế mà đoàn học sinh tiểu học nối đuôi nhau đi. Khi anh Liên đội trưởng gặp tai nạn vào mùa mưa bão và ra đi, khi ấy anh cũng như chúng ta, chỉ vừa kết thúc lớp năm, anh bằng tuổi chúng ta nhưng cả liên đội ai cũng kính trọng mà gọi bằng anh. Khi anh ra đi, tôi đã trốn sau hè nhà anh mà khóc rất nhiều, anh vừa là hàng xóm, là bà con, là một người anh cả trong liên đội và tôi vô cùng kính nể. Cậu cũng lẳng lặng đứng sau lưng tôi, không an ủi, không vỗ về, cậu chỉ đứng đó như thay người anh đã khuất nhìn ngó tôi như cách anh ấy vẫn thường hay quan tâm khi các đội viên trong liên đội có chuyện buồn. Trước khi vào năm học mới, cậu đã cùng tôi và một số đội viên khác ghé qua mộ thăm anh, chia tay một người anh đã nằm lại mãi mãi dưới mảnh đất này, có lẽ anh chính là người giữ trọn vẹn nhất những kỷ niệm của đội nghi thức mẫu ngày ấy, bởi vì anh không như chúng tôi, lớn lên, mỗi ngày sẽ phải tiếp nhận thêm nhiều việc khác đến với mình.
Cấp 2, cậu và tôi vẫn chung trường chung lớp. Cậu là người hay “chuyền banh” qua cho tôi. Những cú chuyền khó nhằn. Đó là những giờ giải bài tập khó, cậu hay giơ tay nhưng lại đề xuất người lên giải là tôi. Đó là những lần văn nghệ, hễ cậu được mời là thể nào sau khi cậu thể hiện xong cũng sẽ chỉ định người tiếp theo là tôi. Mỗi lần tôi từ chối, cậu lại bắt đầu khoe mẽ, xưa tôi là Liên đội phó, các bài hát sinh hoạt đội, các bài thiếu nhi tôi biết nhiều lắm, vì hồi trước vào giờ chơi chúng tôi thường hay tập hợp các em khối dưới lập thành từng vòng tròn theo lớp rồi hát hò, chơi trò chơi. Tôi cũng không để lộ nhược điểm mình hát dở, những lúc như thế là lại đề nghị cả lớp cùng hòa ca: “Lớp chúng mình, rất rất vui...” hay “Bốn phương trời ta về đây chung vui...” và để hoàn thành nhiệm vụ của người “được chỉ định”, tôi nhanh nhảu bắt nhịp liền. Khi chúng tôi chuyển sang trường mới, cơ sở vật chất hầu như chưa có gì ngoài lớp học, bàn ghế. Sân trường trống không, hàng rào cũng chưa có. Vậy là bọn học sinh chúng tôi lại tham gia phong trào hùn cây, góp cột để dựng hàng rào tạm, rồi trồng cây xanh trước sân trường. Mỗi lớp sẽ trồng một cây và chịu trách nhiệm chăm sóc cho cây của lớp mình. Lúc ấy, cậu và tôi đã học khác lớp. Thỉnh thoảng tới tổ cậu trực, cậu hay múc nước đầy thùng to rồi nhân tiện đi ngang cây của lớp tôi lại ghé qua tưới luôn cho cây ít nước. Cậu bảo tưới cho cây mau lớn thì sau này cậu sẽ qua ngồi ké bóng mát để trừ lại công chăm. Khi thi tốt nghiệp lớp 9, trước đó vài ngày tôi đã đi đo mắt và cắt kính cận. Vào giờ nghỉ giữa hai môn thi, cậu ra hỏi thăm tình hình làm bài của tôi thế nào, nhân tiện hỏi thăm về hai cái “mảnh chai” đeo trên mắt tôi. Cậu còn đùa rằng: “Mắt to thế mà cũng cận nữa à?” Ngày ấy, từ vị trí trước cửa phòng tôi thi, nhìn về hướng dãy lớp tôi và lớp cậu ấy học thường ngày, với cặp kính cận tôi đã nhìn thấy rõ mồn một. Lúc ấy mới phát hiện hai cây bàng trước cửa lớp hai chúng tôi đã lấm tấm hoa trăng trắng, màu lá của hai cái cây ấy cũng xanh hơn các cây của lớp khác. Hai năm sau khi chúng tôi rời trường để tiếp tục con đường chinh phục tri thức, trường cũ của chúng tôi cũng đã được trang bị các bộ ghế đá đặt dưới các gốc cây bàng. Các cô cậu học sinh thường hay ra đó ngồi chơi. Nhưng chúng tôi, lứa học sinh đầu tiên của ngôi trường mới, chưa từng được dịp ngồi tụm năm tụm bảy dưới gốc cây bàng mỗi năm một to thêm, tán cũng bung rộng nối tiếp nhau che mát những khoảng sân rộng. Và cậu ấy, cũng chưa được dịp nhận lại công chăm sóc giúp cây lớp tôi.
Sang cấp 3, tôi và cậu vẫn chung trường nhưng đã không còn chung lớp nữa. Chỉ là hai lớp cạnh nhau, cái thời mà kinh tế khó khăn, dãy phòng học còn được dừng bằng tôn, lâu ngày vách cũng thủng vài chỗ khá to, ngồi bên này có thể thấy cả lưng của đứa lớp bên kia. Cậu khi ấy thỉnh thoảng lại kiếm chuyện sang lớp tôi hỏi bài. Lý do cũng chính đáng, bởi lớp tôi có nhiều học sinh giỏi. Cớ là vậy thôi chứ thực ra vì lớp tôi có một bạn giỏi văn lại đẹp nhất nhì trường ấy mà. Cậu cũng đâu phải đứa con trai duy nhất hay ghé lớp tôi. Toán, Lý, Hóa, Văn, Anh văn,... bất kỳ môn nào có bài tập về nhà là các cậu lại tìm sang. Cậu rõ ràng cũng là một học sinh giỏi trước đây của trường cũ, bây giờ lại đua đòi sang lớp tôi hỏi bài là thế nào. Đã vậy, lại cứ hay đến bàn tôi. Có lẽ bàn của tôi có vị trí đẹp, dễ nhìn về hướng bàn của bạn giỏi văn kia thì phải. Có lần tôi phát cáu với cậu: “Đã bảo Văn thì kiếm bạn kia, Lý thì hả kiếm tôi. Mang tập Văn qua đây hỏi tôi làm gì?” Mà có chỉ cho cậu thì cậu cũng có nhìn vào tập đâu, cứ lo nhìn đâu đâu, bảo sao không bực cho được. Con trai lớp tôi cũng không vừa, cứ thấy có học sinh lớp khác sang là lại tìm cách đuổi đi. Có khi cậu bạn chung bàn với tôi phải ngồi lì một chỗ không chịu ra chơi để cậu khỏi phải thấy trống chỗ rồi mò sang lớp tôi.
Lên đại học, cậu và tôi đã mỗi đứa một ngôi trường riêng. Cậu khi ấy còn hay nhắc lại chuyện xưa với mấy đứa bạn cũ còn chung trường đại học rằng hồi đó đi qua tìm tôi thật mà cứ bị tôi nghĩ rằng tìm cớ qua ngắm người đẹp. Cậu đã bảo rằng cậu không thích bon chen, những nơi nào đông cậu không thích tới, năm ấy lớp tôi dù được chú ý, có nhiều người ghé qua, có hoa khôi, đáng lẽ cậu sẽ chẳng sang chơi nhưng rồi cũng phải phá lệ mà tới. Nhưng mục tiêu của cậu không giống những bạn kia. Chỉ vì cậu không muốn nhìn thấy tôi bị các bạn khác mượn chỗ nên mới kiếm chuyện sang hỏi bài tôi mà thôi. Về sau thấy cậu bạn ngồi cùng bàn cũng ít khi ra chơi mà ngồi tại lớp nên cậu cũng an tâm mà không sang nữa. Vậy đó, đến giờ tôi vẫn còn nợ cậu một lời xin lỗi vì đã trách oan. Sau này lớn lên ra trường rồi đi làm, thi thoảng tôi cũng có dịp gặp lại cậu. Chuyên môn của tôi và cậu không giống nhau, tôi chỉ làm ở một bộ phận nhỏ còn cậu thì thỉnh thoảng được mời đến họp ban tư vấn vì chuyên ngành của cậu có liên quan đến một trong những lĩnh vực trong đơn vị tôi hướng tới. Vài lần cậu đến họp cũng đi ngang chỗ tôi. Cậu vẫn như ngày nào, như một người anh lớn, đứng quan sát hồi lâu, nếu tôi nhận ra thì cậu sẽ tiến đến hỏi thăm nhau đôi ba câu, nếu tôi không nhận ra thì cậu chỉ lẳng lặng nhìn một lúc rồi đi. Đến khi tôi phát hiện ra thì chỉ còn nhìn thấy bóng lưng của người bạn thời niên thiếu. Có nhiều điều xảy ra ở thời trẻ, tôi đã không còn nhớ hết, cũng không nhớ rõ nữa. Nhưng với tôi, cậu là những mảnh ký ức vụn của cả một miền ký ức dài miên man. Những mảnh vụn này không liền mạch, không làm nên một câu chuyện đầy đủ, bởi vì chúng tôi không phải lúc nào cũng đồng hành cùng nhau. Nhưng đấy lại là những mảnh vụn hoàn chỉnh cho từng giai đoạn mà chúng tôi có dịp đồng hành, những mảnh vụn nguyên vẹn và chắc chắn, như chính tình bạn keo sơn mấy mươi năm chứ không hề là những mảnh vỡ ngổn ngang rơi vãi vô định trong miền ký ức ngày một xa dần. Tôi chẳng biết cậu gánh trên vai mình những điều gì. Cậu cũng chẳng rõ tôi có còn là một con bé sôi nổi trước đám đông mà hay khóc một mình nữa hay không. Chỉ biết là, tình bạn ấy đã đi qua nhiều năm, có một vị trí nhất định trong miền ký ức của nhau, không quá thân thiết để có thể hàng huyên tâm sự, nhưng ánh nhìn thì vẫn dõi theo.
Văn Tú.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét